Waarom hebben sommige honden flaporen?
Er zijn ongelooflijk veel verschillen tussen honden van verschillende rassen, en een van die verschillen zit in hun oren. Flaporen, puntoren, semi-puntige oren… de mogelijkheden zijn eindeloos! Waarom hebben honden hangende flaporen? Hebben flaporen een doel of zijn ze gewoon toevallig zo?
Het antwoord ligt in de geschiedenis van de domesticatie van honden.
Het Russische Silver Fox-experiment
Sinds 1959 bestuderen onderzoekers de domesticatie van honden door zilvervossen te domesticeren. Het is algemeen bekend dat onze huidige honden afstammen van een gemeenschappelijke voorouder van wolven, maar er werden vossen gekozen voor dit experiment omdat ze gemakkelijker mee te werken en te houden zijn dan wolven.
Na tientallen jaren van onderzoek zijn er verschillende ongelooflijke ontdekkingen gedaan over de kenmerken van zilvervossen die domesticatie ondergaan.
Dmitri Belyaev, de onderzoeker die aan dit experiment begon, merkte bijvoorbeeld op dat veel gedomesticeerde dieren hun jeugdige kenmerken behouden tot in de volwassenheid, inclusief slappe oren.
Zelfs honden met staande oren, of andere hondachtigen met staande oren zoals wolven en vossen, worden geboren met slappe oren. Hun oren gaan geleidelijk rechtop staan naarmate ze groeien en zich ontwikkelen.
Belyaev besloot zijn hypothese te testen dat deze genen voor slappe oren gekoppeld waren aan tamheid via zijn studie van vossen. De oorspronkelijke vossen waren een populatie wilde vossen, zonder enige kenmerken van domesticatie.
Van de honderden vossen testten de onderzoekers elke vos op hun niveau van tamheid, waarna ze de 10% meest tamme vossen selecteerden om zich voort te planten voor een toekomstige generatie.
Binnen zes jaar – of zes generaties – ontwikkelden deze vossen die alleen op tamheid waren geselecteerd, veel kenmerken van gedomesticeerde honden.
Gedragsmatig likten ze de handen van mensen, zeurden als mensen weggingen, genoten ervan om opgepakt en geaaid te worden, en kwispelden zelfs met hun staart bij het zien van mensen. Gedrag was echter niet het enige dat veranderde. Alleen geselecteerd vanwege hun tamme gedrag, veranderde het uiterlijk van de vossen ook.
Vossen die werden geselecteerd en gefokt vanwege hun tamheid ontwikkelden slappe oren en gekrulde staarten. Hun stresshormoonspiegels daalden tot de helft van het stresshormoon van wilde vossen. Ze begonnen ook meer serotonine te produceren, of de “gelukkige” chemische stof.
Hun gezichten werden korter en ronder, en veel meer hondenleven dan hun wilde vos-voorouders. Hun vachtpatronen veranderden ook, ze ontwikkelden gevlekte patronen en hun algehele lichaamsvorm werd korter en ronder.
De vossen begonnen zich ook op andere manieren als honden te gedragen. Een eigenschap van gedomesticeerde honden die zeldzaam is bij een verscheidenheid aan andere dieren, is het vermogen om de blik van mensen te volgen. Vossen die op tamheid waren geselecteerd, begonnen de menselijke blik net zo goed te volgen als honden!
Hoewel het vossenonderzoek nog steeds aan de gang is, heeft het ons een ongelooflijke hoeveelheid informatie opgeleverd over hoe het proces van het temmen van honden waarschijnlijk werkte.
Het is duidelijk dat de genen die een rol spelen bij de tamheid van dieren ook een rol spelen bij hun fysieke kenmerken. De vossen die tam en gedomesticeerd zijn, zien er “schattig” en juveniel uit – slappe oren, gekrulde staarten, unieke kleurpatronen en ronde lichamen.
Dit speelt waarschijnlijk hand in hand met hoe honden oorspronkelijk werden geselecteerd. De eerste wilde hondachtigen die werden getemd en met mensen werkten, zouden zeer waarschijnlijk alleen op hun temperament zijn geselecteerd.
De dieren zagen er echter waarschijnlijk ook “schattiger” uit en werden zelfs nog vaker gekozen voor de fokkerij, wat resulteerde in een grote verscheidenheid aan honden met slappe oren met een kalm en liefdevol karakter.
We kunnen zien hoe deze veranderingen aan het werk zijn geweest door gewoon naar de hondenrassen te kijken die we vandaag om ons heen hebben. De meer “primitieve” rassen waarvan wordt aangenomen dat ze genetisch dichter bij hun wilde voorouders staan, zijn Husky’s, Malamutes, Akita’s en andere op vergelijkbare wijze gebouwde honden.
Het is vrij duidelijk om de kenmerken te zien die ze delen met wolven – hun grootte, hun prikkende oren en hun meer afstandelijke temperament. Deze rassen worden allemaal vaak geassocieerd met werkhonden met een serieuzere mentaliteit dan bijvoorbeeld een Golden Retriever.
In dezelfde zin komen de honden waarvan vaak wordt gedacht dat ze het schattigst en vriendelijkst zijn, overeen met de kenmerken van domesticatie die zijn waargenomen bij de vossen.
Veel rassen die voor gezelschap zijn gefokt, hebben slappe oren, zachte gelaatstrekken, rondere lichaamsvormen en sommige hebben misschien gekrulde staarten.
Dus hoewel genetica gecompliceerd is, kan worden aangenomen dat honden slappe oren hebben, omdat flapoor genen een verband hebben met genen voor vriendelijkheid.
Zijn honden met slappe oren vriendelijker dan honden met prikoren?
Niet noodzakelijk. Genetica is gecompliceerd, en honden zijn ook allemaal individuen binnen hun rassen! Waarschijnlijk zijn de eerste honden met flaporen ontstaan door te selecteren op vriendelijkheid, maar dat betekent niet dat deze "vriendelijke" genen niet kunnen bestaan bij een hond met staande oren.
Het betekent ook niet dat honden met prikkende oren onvriendelijk zijn. Hondenrassen met staande oren hebben de neiging om de meerderheid van de mensen te tolereren, terwijl ze van hun specifieke mensen houden. Ze zijn meestal geen allemansvrienden, maar uitzonderingen zijn er zeker.
Als je een vriendelijke hond wil, kun je zeker succes boeken door een hond te kiezen met een familiegeschiedenis van vriendelijke honden. Tegenwoordig kan een hond elk uiterlijk hebben, gecombineerd met bijna elk type karakter.
De beste hond is degene die bij je levensstijl en doelen past. Je kunt jezelf het beste klaarstomen voor het kiezen en opvoeden van een hond, door onderzoek te doen naar de geschiedenis van een ras, de ouders, grootouders en andere familieleden van de hond, en te lezen over het trainen van een hond.
Je zult (hopelijk) een decennium of langer met het gedrag van je hond moeten leven, dus je moet je hond eerst kiezen op basis van temperament en gedrag, en ten tweede op uiterlijk.
Gelukkig kun je met de grote verscheidenheid aan beschikbare rassen waarschijnlijk de hond vinden waar je naar op zoek bent!
Auteur: Tom Marr via hondenblog.nl
Illustraties: MarshArt
Deze BLOG is met goedkeuring van de auteur geplaatst op onze website als gast blog.